সোণতৰা (পৃষ্ঠা নং ২)

সোণতৰা

[জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা]

(দুই)

          আজি সপ্তমী পূজা ৷ চহৰখনত এটা ন স্ফূৰ্ত্তিৰ ভাব ৷ যেনিয়েই মন কৰা যায় সেইপিনেই কেৱল স্ফূৰ্ত্তিহে ৷ মানুহৰ ভক্তিভাবখিনি স্ফূৰ্ত্তিৰ সাগৰত বুৰ গৈ তলিত পৰি আছেগৈ ৷ পূজাৰ গোন্ধত চহৰখন জাগৃত যেন হৈছে ৷ অসমৰ চহৰ এনেয়ে নিমাওমাও ৷  পূজা বুয়েই এইকেইদিন তেওঁ অলপ চহৰমুৱা হৈছে ৷ মানুহবোৰে ন কাপোৰ-কানি পিন্ধি বাটে বাটে গোঁসানী চাই গা-ঘেলাই ফুৰিছে ৷ কতই কত ৰকমৰ ফেছনতনো ফুৰিছে তাৰ লেখজোখ নাই ৷কিছুমানে বাৰমাহ জোতাৰ মুখ নেচাই পূজা বুলি জোতা পিন্ধি লেঙেৰাৰ ভাও দি দৰ্শকৰ মনত আনন্দ দিছে ৷ সমদুখত দুখী কাৰোবাৰ সহানুভূতিও পাইছে ৷ কিছুমানে গাত নোহোৱা হলৌ চোলাকে পিন্ধি চখ কৰিছে ৷ কিছুমানে আঁঠুমূৰীয়াকৈ এখন চুৰিয়া পিন্ধি মূৰত ৰংবেৰঙৰ বন্ধা কলিকতীয়া পাগুৰি পিন্ধি হাতত ম’হৰ টোকোন এডাল লৈ মুখত চাধা ধপাতৰ চেলেউ এটা লগাই মহাৰাজ সিন্ধু-নাৰায়ণ বা গেন্ধুনাৰায়ণ হৈ বাটে-পথে গহীনাই ফুৰি ফুৰি আলিকাষৰীয়া পুতলাৰ দোকানত সোমাই গহীনাই দৰাই চাৰি পইচাৰ ঠাইত এপইচা হেকোজেকোকৈ দি নিজৰ মহতালি দেখুৱাইছে ৷ গাঁৱলীয়া ছোৱালীবিলাকে জিলাত পূজা চাবলৈ আহি ‘পাছা’ পাৰীৰ শাৰীৰে পাক খাই কপালত এচোতালকৈ সেন্দুৰ সানি, ৰঙা টিক্‌‌টিকিয়া জাকিট চোলা পিন্ধি অপেচৰী হলোঁ বুলি ভাবি পুলুং-পালাংকৈ চহৰৰ আলিৰ শিলত উজুতি খাই কোনো কোনো ৰসিক পুৰুষৰ মনত আনন্দ দান কৰিছে ৷ এইদৰে নানা বিধৰ পাতল আৰু গহীন কথাই সেইদিনা মানুহৰ মন আকৰ্ষন কৰিছিল ৷

          সোণতৰাক তিনিওজনী বায়েকে পাই বহুৱা তুলিবলৈহে থৈছে ৷ সোণতৰাৰ গহনাৰ, কাপোৰ-কানিৰ, সেওঁতাৰ, খোপাৰ আৰু তাই লগত অনা বস্তুবোৰৰ আলোচনাত ঘৰ উৰোঁ উৰোঁ কৰিছে ৷ সোণতৰাই ভাবিছে, তাইৰ চেনহী ৰচকী বায়েকহঁতে তাইৰ সৈতে সেইবোৰ ধেমালিহে কৰিছে ৷

          মাজুজনী নায়েক সুধিলে, “হেৰা সোণতৰা নে বগীতৰা ! পিছে আমাৰ সৈতে ৰাতি থিয়েটাৰ চাবলৈ যাবানে ? আজি ছাজাহান থিয়েটাৰ হ’ব ৷”

          সোণতৰা – “ওঁ, যামতো বাইটী ৷ তোমালোক যাবা জানো ? ছজাহান নে চাবাজান নে কিনো আকৌ সেইটো ?”

          সোণতৰাৰ কথাত আটাইকেইজনীয়ে ধেক ধেক কৰে হাঁহিবলৈ ধৰিলে ৷ সোণতৰাই অলপ লাজ পাই ক’লে, জানো পাই ! আমাৰ মুখত নোলায় দেখোন !”

          মাজুজনী – “ৰজা ৷ নেজানা ?”

          সোণতৰা – “অ’ আই, কি নাম ঔ ! মুখত নোলায়ে দেখোন ৷ বাৰু গলে দেখিম নহয়, কেনে ৰজাটো ?”

          মাজুজনী- “পিছে আমাৰ লগত হলে গাঁৱলীয়া ভূতটো হৈ যাব নোৱাৰা ৷ সেই ঢোল যেন মাদলী আৰু ঢেকীথোৰা যেন থুৰিয়াযোৰ খুলি থৈ যাব লাগিব ৷ আমাৰ দৰে পোছাক পিন্ধিব লাগিব ৷ তোমাৰ সেই জাকিট নে ফাকিট পিন্ধিলে নহব ৷ আমাৰ দৰে ফেছনকৈ পিন্ধিব লাগিব ৷”

          সোণতৰা – “অ’ আই ! তোমালোকৰ দৰে বুকু উদংকৈ মই মানুহৰ আগত ওলাব নোৱাৰোঁ পাই ! মোৰ বৰ লাজ লাগিব ৷ তোমালোকে যেনেকৈ কোচাই মেখেলাখন পিন্ধিছা, সেইখন দেখোন কিবা বঙালনীৰ ঘূৰি যেনহে হৈছে ৷ আমাৰ গাঁৱে গাঁৱে চুৰ কৰি ফুৰা সেই অঘৰীবোৰৰ তিৰোতাবোৰেহে সেইদৰে পিন্ধে ৷ ভাল মানুহে সেইদৰে নিপিন্ধে দেওহে ৷ সেইদৰে মই নোৱাৰোঁ পাই ! লাগে থিয়েটাৰ নে ফিয়েটাৰখন নাচাৱেই ৷”

          সোণতৰাৰ কথাত বায়েকহঁতে ইজনীয়ে সিজনীৰ মুখলৈ চোৱাচুই কৰিবলৈ ধৰিলে ৷

          বৰজনীয়ে ক’লে, “গাঁৱলীয়া ভূত নহয়, আজিকালিৰ ফেছন কি বুজিব ? তেনেহলে আমাৰ সৈতে নোৱাৰা যাব ৷ কাৰে সৈতে যোৱা যাবা ৷” বুলি তাই তাৰপৰা উছাট মাৰি গুচি গ’ল ৷ আন দুজনীয়েো তাকে কৰিলে ৷

          এজনীয়ে সোণতৰাক দেখুৱাই কৰ্চিকাটাৰে কিবা গুঁঠিবলৈ লাগিল ৷ এজনীয়ে ভিতৰৰপৰা হাতচিলাই কলটো আনি চিলাই কৰিবলৈ বহিল ৷ সোণতৰাই ৰ লাগি সকলোলৈকে চাই আছিল ৷ কিন্তু যেতিয়া চিলাইকলটো দেখিলে, তাই মনৰ সংশয় ছেদ কৰিব নোৱাৰি বায়েকৰ ওচৰলৈ গৈ বহি সুধিলে,- “বাইটী ! এইটোনো কি আকৌ ? অ’ আই ! কটপ্‌কৈ কেনেকৈ খুটিছে ৷”

          আটাইকেউজনীয়ে সোণতৰাৰ কথাত গিৰ্জনি মাৰি হাঁহি দিলে ৷ সোণতৰায়ো একো বুজিব নোৱাৰি সিহঁতৰ সৈতে উজান ধৰিলে ৷

          বৰজনীয়া ক’লে, “এইটো হৈছে খৰিচা খুন্দা কল, বুজিছা ? তোমালোকৰ গাঁৱত আছেনে ?”

          সোণতৰা- “ক’ত আছে ? নাই ৷ আমি ঢেঁকীতহে খুন্দো ৷ বাৰু বাইটী ! ইয়াত খুন্দা খৰিচাবোৰ কেনে খাবলৈ ?”

          আটাইকেউজনীয়ে হাঁহি ৰাখিব নোৱাৰিলে ৷ তাৰ পিছত কাপোৰ তাত সুমুৱা দেখি সোণতৰাই অলপ লাজ পাই সুধিলে, “ইয়াত দেখোন কাপোৰ সুমাইছা, কাপোৰ সিয়া কল ? অ’ ৷” তাৰ পিছত সিয়া কাপোৰৰ সিয়নীটো চাই ক’লে, “আই ঐ দেহি ! সিয়নীটো বৰ চিকুণ ৷ বাইটী ! মোকো শিকাই দিবা দেই ৷”

          এনেতে ছোৱালীহঁতৰ মাক আহি ক’লেহি, “তহঁত বাৰু এজনীওনো যাব নেপাৱনে ? তিনিজনীকৈ ছোৱালী.. তেও জানো কামত অলপ সহায় পাম ? মাজ-পাচলি কুটি-বাছি দিব লাগে বুলি হবলা নেজান ? এই ধোদোঙা ধোদোঙা তিনিজনী ছোৱালী থাকোঁতে আকৌ মই এতিয়া দুখ খাব লাগিছে ৷ মোৰ কপাল ! সোণতৰা ! আহ আই ৷ তয়েই কুটি-বাছি দেহি ৷ মোৰ কেজনী ছৌৱালী নহৈ যেনিবা ল’ৰাহে হ’ল আই !”

          সোণতৰাই বৰ আয়েকৰ সৈতে ৰান্ধনিঘৰলৈ খোজ ললে ৷ বৰ বায়েকে ক’লে, “যোৱা, আজিলৈ তুমিয়েই কৰি দিয়াগৈ ৷”

          মাকে শুনি ক’লে, “এৰা তাইক কৰি খুৱাবি চাৰি তহঁতক তাই খুৱাব লাগিল, নহয় ?”

          বৰায়েকৰ ওচৰতে বহি সোণতৰাই ইটো সিটো কৰি দি আছে ৷ এনেতে বাজৰপৰা কোনোবাই বৌ বৌ কৈ মাতি সোমাই আহিল ৷ “অ’ চন্দ্ৰ নে ? আহ বোপাই ! মই ভাত ৰান্ধিবলৈ সোমাইছোঁ ৷”

          চন্দ্ৰনাথ আহি দুৱাৰমুখত থিয় দিলে ৷ সোণতৰাক দেখি সি অলপ পৰ থমক খাই ৰ’ল ৷তাৰ পিছত সুধিলে, বৌ ! পিছে আজি থিয়েটাৰ চাবলৈ যাব নে নেযায় ?”

          “জানো বোপাই ! মোৰনো বুঢ়া মানুহৰ কি.. ছোৱালীহঁতক সোধগৈ ৷”

          “এওঁনো ক’ৰ ? এওঁক দেখোন চিনি পোৱা নাই ৷”

          “আমাৰ দেওৰৰ ছোৱালী... বায়েকহঁতৰ সৈতে পূজা চাবলৈ আহিছে ৷”

          চন্দ্ৰনাথে ইয়াৰ মাজতে ছোৱালীজনীলৈ চাই আছিল ৷ কথা শেষ হোৱাত ক’লে, “বাৰু, বাৰু ! মই তেনে এওঁলোকক সুধি আহোঁছোন ৷ পিছে এৱোঁ যাব নহয় ?”

          সোণতৰাই এনেতে চন্দ্ৰনাথৰ চকুলৈ চালে ৷ চন্দ্ৰনাথেও সুবিধা পাই সোণতৰাক সুধিলে , “যাবানে ?”

          সোণতৰা অলপ অপ্ৰস্তুত হৈ বৰআয়েকৰ ফালে চালে ৷ বৰআয়েকে ক'লে, "যাব ৷ তাই আকৌ তাকে চাবলৈ হেঁপাহ কৰি আহিছে ৷”

          “বাৰু মই তেন্তে গধূলিকৈ আহি নিমহি দেই ৷” এই বুলি চন্দ্ৰনাথে বঙলা ঘৰৰ ফালে খোজ ললে ৷

                                                                                      পিছৰ পৃষ্ঠা ....

                                                                     

[ইউনিক’ড ৰূপান্তৰ : দিগন্ত শইকীয়া]         (পৃষ্ঠা নং- ১,২, ৩, ৪, ৫, ৬, ৭, ৮, ৯)