নাটক – ৰূপালীম্
[জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা]
চতুৰ্থ
অঙ্ক
মণিমুগ্ধৰ
কাৰেং
সময়:- দুপৰ
নিশা
[মণিমুগ্ধৰ
কাৰেঙৰ এটা সুৱৰ্ণময় ব্ৰহ্মদেশীয় কাৰুকাৰ্য্য-খটোৱা কোঠা ৷কোঠা গোটেইটো সোণৰ
পাতেৰে ছটা ৷সোণৰ ওপৰত ৰঙা-নীলা-কজলা নানান পাথৰ আৰু মণি-মুকুতাৰে বাখৰপতোৱা ৷কোঠাটোৰ
সোঁমাজতে এখন ডাঙৰ খিৰিকী ৷খিৰিকীয়েদি দূৰত ছাঁৰ দৰে পেগোদাৰ আকৃতি দেখা গৈছে ৷আকাশত
জোন আৰু তৰা ৷খিৰিকীয়েদি এছাটি জোনৰ পোহৰ সোমাই আহিছে ৷খিৰিকীৰ তলত এখন চাপৰ শয্যা
পৰা আছে ৷তলত ৰূপালীম্ বহি বাহিৰৰ আকাশলৈ চাই বেজাৰমুৱা ৷কোঠাটোৰ বাঁওফালে এখন
সৰু দুৱাৰ জাপ খাই আছে ৷ওচৰতে মাটিত বহি এজনী লিগিৰী ৷তাই হাতত এখন অদ্ভূত আকাৰৰ
বীণা লৈ বহি ঠুং-ঠুংকৈ বজাই আছিল...গীত গাইছিল ৷ ]
গীত :-
অ’ সখি আজি যৌৱন বন জুৰি
বন-বসন্ত
মুঞ্জৰি
পাতে
বৰণৰে মেলা,
হাঁহা সখী মোৰ হাঁহা সখী মোৰ
হাঁহিৰে
ফাকু খেলা ৷
তোমাৰ ৰূপৰ ফুলনিতে
শেৱালি
নেৱালি কতনো ফুল...
দশোদিশ আমোলাই কৰিছে আকুল
ফুল বাটিৰে মৌৰে নিজৰা বাকি দিয়া
বিয়াকুল
ৰূপ মৌ পিয়া ৷
আজি অভিনৱ তৰালি পোহৰৰ
চঞ্চল
গীতি শুনা...
তাৰ লহৰতে কঁপি কঁপি মোৰ যৌৱনৰ
জোনাকী
কাৰেঙত বাজে বীণা ৷
তাতে বাসনা-উৰ্ব্বশী
বিবসনা....
নৃত্যতে
আকুল
অ’ সখী ! যায় যে বেলা...
হাঁহা সখী মোৰ হাঁহা সখী মোৰ
হাঁহিৰে
ফাকু খালে ৷
[বীণ বজাই
গীত গাই থাকোঁতে মাজে মাজে ৰূপালীম্ তাইৰ ফালে পৰি থকা হাতখন চোৱে, কিন্তু
ৰূপালীমে আজোৰ মাৰি লৈ যায় ৷ তাতে লিগিৰীজনীয়ে আনফালে মুখ ঘূৰাই দুষ্টালিৰে হাঁহে
৷তাই আকৌ গীতৰ এফাকি আওৰাব খোজোঁতেই ৰূপালীম্ ঘূৰি লিগিৰীজনীক সোধে ৷]
ৰূপালীম্ :- মোক
তোমালোকে কেলৈ ইয়াত থৈছা ?
লিগিৰী :-মণিমুগ্ধই কৈছে দেখি...
তোমাক ইয়াত থৈ আদৰ-যতন কৰি, গীত শুনাই মন ভাল কৰিবলৈ কৈছে ৷
ৰূপালীম্ :- মোৰ যে মন
ভাল নহয় ৷ মোৰ যে বৰ বেজাৰ ৷
লিগিৰী :- বেজাৰ ? [হাঁহি ] তোমাৰ বেজাৰ নাইকীয়া হ’ব
৷ ইয়াত তুমি কিমান সুখত... কিমান আনন্দত থাকিবলৈ পাবা ৷ এই সুন্দৰ সোণখটোৱা কাৰেঙৰ
কোঠালিত তুমি থাকিবা ৷কৰচন চৰাইৰ কোমলকৈও কুমলীয়া পাখি ভৰোৱা গাৰুৰ তলিছা পৰা...
পাৰস্যদেশৰ ফুলৰ পাহিতকৈও নিমজ দলিচাত ফৰিবলৈ পাবা... জোন-বেলি বৰণীয়া ...এন্ধাৰত
জিলিকা মেজাংকৰী, কিংখাপ চাতোনৰ মাজত সদায় শুৱনী হৈ থাকিবা ৷ছাঁতে শুকুৱা মচলিনৰ
ওৰণী আৰু মনোময় অলঙ্কাৰ পাবা... সোণ, ৰূপ, হীৰা, পোৱাল, নানা মকৰত পদ্মৰাগ মণিৰ
গহণা শৰায়ে শৰায়ে পিন্ধিবলৈ পাবা ৷ দিনে-ৰাতিয়ে কত লিগিৰীয়ে তোমাৰ আলপৈচান ধৰিব ৷
তাৰ উপৰি সুন্দৰ লনি ডেকা কোঁৱৰ মণিমুগ্ধৰ চেনেহ, ধাউতি আৰু মৰমে তোমাক আতোলতোলাই
ৰাখি থব... তেতিয়া আৰু তোমাৰ বেজাৰ নেথাকিব ৷হাঁহিৰে থাকিব মুখত... বুকত.. তুমি
কিমান সুখত থাকিবলৈ পাবা ৷সঁচাকৈয়ে মই মিছা কোৱা নাই ৷ তুমি এতিয়া হাঁহি-মাতি
ভালকৈ থাকা ৷এতিয়া মণিমুগ্ধ ইয়ালৈ আহিব নহয় ৷ তুমি এনেকৈ থকা দেখিলে মণিমুগ্ধই কি
বুলি ভাবিব ?
ৰূপালীম্ :- মণিমুগ্ধ
কেলৈ আহিব ? ইয়ালৈ এতিয়া কেলৈ আহিব ?
লিগিৰী :- চোৱাচোন বাৰু আকৰীজনীলৈ...
বোলে আকৌ কেলৈ আহিব ! আহিলে গম পাবা নহয়...
[কাণে কাণে কিবা কয় ৷]
ৰূপালীম্ :- [কান্দি
উত্ৰাৱল হৈ ] নহয় ৷ নহয়... নোৱাৰে... নোৱাৰে ৷ [লগিৰীৰ গাত ধৰি ] মই কি কৰিম... কি কৰিম ? মই
মৰি যাম, মই মৰি... যাম ৷ মায়াব’ !
মায়াব’ ! মই মৰি যাম ৷ মই মৰি... যাম ৷ [নিজৰ বুকুত মুখ সুমাই কান্দিবলৈ ধৰে ৷]
[সোঁফালৰ দুৱাৰ মুকলি হয় ৷ মণিমুগ্ধ হাতত এটা সোণৰ গিলাচ লৈ সোমাই আহি থমকি
ৰৈ... আধা চকু মেলি খিৰিকীৰ দুৱাৰমুখৰ ৰূপালীমলৈ চাই থাকে ৷ লিগিৰীজনীয়ে থিয় দিয়ে
আৰু অলপ পৰ ৰৈ মণিমুগ্ধ তেনেকৈ থিয় হৈ থকা দেখি লাহেকৈ দুৱাৰেদি ওলাই যায়গৈ ৷]
মণিমুগ্ধ :- [এখোজ আগবাঢ়ি আহি ] ৰুপালীম্ ! এনে জোনাক সুৱদী নিশালৈ আবতৰীয়া বেজাৰৰ ডাৱৰ কিয়
মাতিছা ?
[ৰূপালীমে একো নামাতে ৷]
[মণিমুগ্ধ লাহেকৈ গৈ ৰূপালীম্ বহা শয্যাত বহি ৰূপালীমৰ গাত হাত দিব
খোজোঁতেই ৰূপালীমে তাৰপৰা একেছাটেই উঠি গৈ কোঠাৰ এচুকত থিয় হৈ ফেকুৰি ফেকুৰি
কান্দিবলৈ ধৰে ৷]
ৰূপালীম্ :- [কান্দি ] মোক... মোক মায়াব’
ওচৰত থৈ আহাঁগৈ... মোৰ বুঢ়া বোপাইৰ ওচৰত ৷
মণিমুগ্ধ :- ৰূপালীম্
৷ তুমি... ইমান অকৰুণ নহবা ৷
ৰূপালীম্ :- বাৰু
নেলাগে থাকিব ৷ মই তোমাক ইয়াৰপৰা লৈ যাম... সৌ দূৰণিলৈ ৷সৌৱা নীলা আকাশৰপৰা নিজৰি
তৰাৰ হীৰাফুলীয়া পোহৰবোৰ আহিছে... জোণৰ জোনাকে য’ত
জোনোৱালী সপোনৰ ৰাজ্য পাতিছে... তালৈ আমি দুয়ো ওলাই যাওঁ ব’লা
৷ তুমি মোৰ কোলাত বহি তোমাৰ বুকুৰ মৰমৰ কথা ক’বা
৷ মই কাণ পাতি শুনিম মিলনপিয়াসী বুকুৰ কম্পন ৰূপালীম্ ৷
[ৰূপালীম্ এটা অব্যক্ত বেদনাৰ হেঁচা সহিব নোৱাৰি ৰুদ্ধশ্বাস হৈ কান্দিবলৈ
ব্যৰ্থ প্ৰয়াস কৰি ভাগৰি পৰে আৰু অলপ আঁতৰি যায় ৷]
মণিমুগ্ধ :- ভয়
কৰিছা ? আকৌ আঁতৰিছা ৷ তোমাক হৰণ কৰা কঠোৰতা দেখি মোক শুঙাল বিছা বুলি ভয় খাইছা ?
নেযাবা ৷ সেই বিছাৰপৰা আজি পখিলা উপজিল ৷ সেই বিছা আৰু তোমাৰ ওচৰলৈ অহা নাই ... সি
ধ্বংস পালে ৷ তাৰপৰা সুষমা প্ৰণয়ৰ ফুটুকী-পখিলাহে আহিছে ৰেণু আলসুৱা গাটি লৈ.. মৌ
বিচাৰি ফুলৰ ওচৰলৈ ৷ ৰূপালীম্ ! এই পখিলাৰ জনম মৌ পিবলৈ... ফুলৰ বুকত সোমাই ফুলৰ
পাহিতে পৰি জহি যাবলৈ ৷ ফুলো ফুলিছে পখিলালৈ ৷ মৌও যাচিছে পখিলালৈ ৷ পখিলাক মৌ
পিয়াবলৈকে ফুলৰ জনম ৷ ফুলৰ জীৱন মৌ উজাৰি পখিলাক দিয়েই ফুলৰ জীৱন সমাপন ৷ মৌ
নেপালে মৰহি যোৱা... মৌ-হাবিয়াসী, মৌৰে জীৱন ৰোৱা পখিলাটি তুমি কোন সতে আঁতৰাব
খুজিছা ? ৰূপালীম্ ৷তুমি ফুল হৈ জনমি ফুলৰ জীৱন সামৰি থব খুজিছা ৷ ফুলৰ জীৱনৰ
নিৰ্ব্বন্ধ উলঙ্ঘা কৰিছা ৷ৰূপালীম্ ! জীৱলগা ভাষালগা হাঁহিসনা ফুল তুমি আঁতৰি
নেযাবা ৷ ৰূপালীম্ ! তোমাৰ ফুলকলি হেন কোমল বুকুখনি মোলৈ শিল-কঠুৱা নকৰিবা ৷
[ৰূপালীম্ নিমাতীৰ দৰে নিমাত হৈ বেৰত আউজি থাকিল ৷ মুখত মাথোন উদ্বিগ্নতা
৷ ৰূপালীম্ মাটিৰ গোসাঁনীৰ দৰে ৰৈ থাকিল আৰু মণিমুগ্ধই মাটিৰ গোসাঁনীক বোধন কৰি
জীৱন্ত কৰিবলৈ পূজাৰীয়ে প্ৰয়াস কৰাৰ দৰে মন্ত্ৰ মতাদি ৰূপালীমক কথা কবলৈ ধৰিলে ৷]
মণিমুগ্ধ :- ৰূপালীম্
! নেমাতা ? নেহাঁহা ? তুমি মোৰ অন্তৰৰ কথাখিনি শুনিবই লাগিব ৷ তুমি সমিধান দিবই
লাগিব ৷ৰূপালীম্ ! তুমি ৰূপ-সাগৰৰ মণি জীৱন্ধৰী ৷ ৰূপ-সাগৰৰ দিকশূন্য প্ৰসাৰত
তুমি প্ৰণয়ৰ ধ্ৰুৱজ্যোতি ৷ তোমাকে উদ্দেশ্যি .. তোমাকে ধিয়াই মোৰ হিয়াই তোমাক
বিচাৰি আহিছে ৷ তুমি মায়া-মৰীচিকাৰ দৰে কিয় আঁতৰি আঁতৰি যাব ধৰিছা ? নীলা সাগৰখন
মন কৰা ৷ মহাসাগৰৰ চাৰিফালে পানী ৷ থল নাই... এটি অকলশৰীয়া নাৱৰীয়া উটি-বুৰি ভাহি
গৈছে ৷ থল নেপালে সি আৰু সৌ সাগৰৰ পানীতে লয় পাব ৷ তাৰ জীৱনে থল নেপাই,... ফুলিবলৈ
নেপাই অঙ্কুৰতে এটা অনন্তকালৰ বিৰাট বেদনা লৈ মুখৰ পিয়াহ, বুকুৰ আশা, মনৰ আবেগ,
প্ৰাণৰ হেঁপাহ হৈ নাইকীয়া হৈ যাব ৷ তুমি আজি সেই আতুৰৰ থল হৈ সাগৰত দেখা দিছা ৷
তুমি তাক বুকুত ঠাই নিদি মহা জলাহত জহি যাবলৈ কি সতেনো এৰি দিবা ? ৰূপালীম্ !
তোমাৰ বুকুৰ থলত মোক ঠাই দিয়া ৷ মোক জীৱলৈ এটুপি মৌ দিয়া ৷ পিবলৈ এটুপি মৰম দিয়া ৷
হাঁহিবলৈ, মোক ফুলিবলৈ তোমাৰ কোলাত মৰণ লভিবলৈ একণি জিৰাবলৈকো ঠাই নিদিবানে ?
ৰূপালীম্ ! তোমাৰ ওচৰলৈ মোক এখন্তেক যাবলৈ দিয়া ৰূপালীম্ !
[মণিমুগ্ধ ৰূপালীমৰ ওচৰলৈ যাব খোজে আৰু বৰ নিমাখিত হৈ ৰৈ থাকে ৷ ৰূপালীমৰ
মুখৰপৰা ভয় আৰু উদ্বিগ্নতাৰ ভাব পাতলি নাইকীয়া হয় ৷ ৰূপালীম্ৰ মুখ গহীন হৈ পৰে ৷]
ৰূপালীম্ :- [চকুকেইটা খিৰিকীৰ
ফালে ৰাখি ] মণিমুগ্ধ কোঁৱৰ ! তুমি মোক ইয়াত অকলে
থাকিবলৈ দিয়া মণিমুগ্ধ কোঁৱৰ ! মায়াব’ই
মোৰ জীৱন জুৰি আছে ৷ মণিমুগ্ধ ! মোক মায়াব’ৰ
ওচৰত থৈ আহাঁগৈ ৷
[মণিমুগ্ধ ক্ষুব্ধ হৈ হতাশ প্ৰেমিকৰ দৰে এখোজ দোখোজকৈ আহি শয্যাত বহে ৷]
মণিমুগ্ধ :- [ভ্ৰু-সঙ্কুচিত
কৰি ] ৰূপালীম্ ! মায়াব’ক
তুমি ভাল পোৱা ?
ৰূপালীম্ :- [একে
উশাহতে ] পাওঁ ৷
মণিমুগ্ধ :- কিমান ?
ৰূপালীম্ :- মই কব
নোৱাৰোঁ ৷ খুব ভাল পাওঁ ৷ গছত যিমান ফুল আছে, ডালত যিমান পাত আছে, নৈত যিমান পানী
আছে, শূইনত যিমান বতাহ আছে, নিশাৰ আকাশত যিমান তৰা আছে... তিমান ৷
মণিমুগ্ধ :- [হঠাৎ উঠি ] ৰূপালীম্ ৷
[ৰূপালীমে চকুৰ পানী নেপেলোৱাকৈ মণিমুগ্ধক চাই থাকে ৷ মণিমুগ্ধই আত্মসম্বৰণ
কৰি বহি আকৌ এঢোক মদ খায় ৷]
মণিমুগ্ধ :- ৰূপালীম্
!
ৰূপালীম্ :- তুমি মোৰ
দুখ নুবুজা কিয় ? তুমি জানো মানুহ নোহোৱা ?
মণিমুগ্ধ :- মানুহ ! নহয়... তোমাৰ ৰূপে আৰু মোক মানুহ কৰি থোৱা নাই ৷
মই এটা অদম্য-বাসনা ৷ মই তোমাৰ ৰূপৰ, তোমাৰ সৌন্দৰ্য্যৰ এটা ৰূপ ধৰা পিয়াহ ৷ মই
তোমাৰ সুন্দৰ অবয়বৰ অন্তৰালত থকা সুশুভ্ৰ আতমালৈ হোৱা এটা চিৰদিনীয়া হাবিয়াষ ৷
ৰূপালীম্ ! তুমি মোক ঘিণ কৰিছা ! কিন্তু মই তোমাক ভাল পাওঁ ৷ অতিকৈয়ে ভাল পাওঁ ৷
তোমাৰ কাৰণে মই বহুত তললৈ নামি গলোঁ... মানুহৰ শাৰীৰপৰা হিংস্ৰ পশুৰ শাৰীলৈ তোমাক
পাবলৈ ৷
ৰূপালীম্ :- মোক নোপোৱা... মই নাথাকোঁ ৷
মণিমুগ্ধ :- [ভ্ৰুকুটি
কৰি ] ৰূপালীম্
! তোমাৰ এই পঙ্কজকান্তিৰ সুন্দৰ দেহাত এতিয়াই মোৰ বাসনাৰ ৰঙা গোলাপ-গুৰি সানি দিব
পাৰোঁ ৷ তোমাৰ সোণ-সেন্দুৰীয়া কপালত মোৰ তপত নিশাহ বোৱাব পাৰোঁ ! তোমাৰ ওঠৰপৰা বৈ
অহা ৰূপৰ ফটিকা মই এতিয়াই বাটিয়ে বাটিয়ে পি... তোমাৰ লৱনুকোমল বুকুৰ পৰশত ৰোমাঞ্চিত
হৈ কামনাৰ সকলো পিয়াহ গুচাব পাৰোঁ... হেলাৰঙে-অনায়াসে...
ৰূপালীম্ :- তোমাৰ কথা মই বুজিব নোৱাৰোঁ ৷ তোমালৈ মোৰ ভয়
লাগিছে ! মোক ঘৰলৈ....
মণিমুগ্ধ :- মোৰ কথা বুজিব নোৱাৰোঁ ! [হাঁহি ] মোৰ কথাৰ মানে হৈছে... [অলপ কৰ্কশভাৱে ] তুমি মোৰ হাতৰ মুঠিত ৷ মই তোমাক
যি ইচ্ছা তাকে কৰিব পাৰোঁ ৷
[এনেতে দুৰ্গৰ তলত মানুহৰ কোঢ়াল হয় ৷অলপ পৰৰ পিছত চিঞৰ- বাখৰ বাঢ়ি আহে ৷
মণিমুগ্ধ এবাৰ খিৰিকীৰ ওচৰলৈ গৈ আকৌ এগিলাছ মদ বাকি খাবলৈ লয় ৷ মদ খোৱা শেষ কৰি মণিমুগ্ধ
আকৌ ৰূপালীমৰ ওচৰলৈ এখোজ দুখোজকৈ আহে ৷]
মণিমুগ্ধ :- ৰূপালীম্
! তোমাৰ ইচ্ছাৰ বিৰুদ্ধে মণিমুগ্ধই একো নকৰে ! ৰূপালীম্ ! আহাঁ ৷ তুমি এই শয্যাত
বহাঁহি আৰু মই তোমাৰ চৰণৰ তলত বহি মোৰ অন্তৰৰ কথা কওঁ ৷মোৰ হিয়াৰ তলিৰ সকলো
উবুৰিয়াই তোমাৰ আগত নিবেদন কৰোঁ ৷ তেতিয়া তুমি বুজিবা ... সমিধান নিদিয়াকৈ কেনেকৈ
থাকিব পাৰিবা ৷ ৰূপালীম্ ! আহাঁ... আহাঁ ....
[মনিমুগ্ধ ৰূপালীমৰ ফালে যায় আৰু ৰূপালীমে বৰ সশঙ্কিতা হৈ আতুৰৰ দৰে
চাৰিওফালে চাবলৈ ধৰে ৷ মণিমুগ্ধই তেনেই ওচৰ চাপি হাতত ধৰোঁ ধৰোঁ কৰোঁতেই ৰূপালীমে
নিৰুপায় অসহায় হৈ এটা চিঞৰ মাৰি....
“মায়াব’
মায়াব’” বুলি মুকলি
খিৰিকীখনেদি ল’ৰি গৈ
আগ-পাছ নুগুণি জাপ মাৰি দিয়ে ৷ মণিমুগ্ধ হতবুদ্ধি হৈ অলপপৰ স্তব্ধ হৈ ৰৈ থাকে ৷
এনেতে খিৰিকীৰ তলৰপৰা কোঢ়াল বাঢ়ি আহে ৷ তাৰ মাজৰ জনতাৰপৰা “ৰূপালীম্...
ৰূপালীম্” বুলি
ওলোৱা চিঞৰ কোঢ়ালৰ মাজে মাজে স্পষ্টকৈ শুনা যায় ৷ মণিমুগ্ধ গৈ খিৰিকী দুৱাৰত থিয় হৈ
পিছত আচৰিত হৈ উভতি আহি “ৰেণথিয়াং
! ৰেণথিয়াং !”
বুলি বুলি চিঞৰে ৷ কিন্তু কোনেও সঁহাৰি নিদিয়ে ৷ এনেতে এজনী লিগিৰী ল’ৰি
সোমাই আহি ফোপাই-ফোপাই কয় ৷]
লিগিৰী :- কোঁৱৰ ! কোনোবা শত্ৰুৱে মনে
মনে আহি আমাৰ কাৰেং আক্ৰমণ কৰিছে ৷ পালি পহৰীয়া...
মণিমুগ্ধ :- [উত্তেজিত হৈ ] কি ? ৰেণথিয়াং ! ৰেথিয়াং !
[মণিমুগ্ধ দুৱাৰৰ ফালে লৰ মাৰি যায় আৰু দুৱাৰ মুখতে অস্ত্ৰে-শস্ত্ৰে
সুসজ্জিত ‘ইতিভেন’
আহি মণিমুগ্ধক আগভেটি ধৰে ৷ইতিভেনৰ পাছতে বহু সশস্ত্ৰ ৰূকমী-সৈন্য হাতত মুক্ত তৰোৱালেৰে
৷মণিমুগ্ধ পাছ হুহকি আহে ৷ এনেতে তুমুল শব্দ কৰি নগৰৰ জয়ঢোল আৰু বৰকাঁহ বাজিবলৈ
ধৰে ৷বাহিৰত এটা বিৰাট গোলমাল আৰম্ভ হয় ৷ মণিমুগ্ধই নিজকে চম্ভালি নিৰ্ব্বিকাৰ হৈ
ফটিকাৰ বাটিটো লৈ গৈ শয্যাত বহি এঢোক ফটিকা
খাই আৰু ইতিভেনলৈ ভ্ৰকুটি কৰি চাই কুটিল হাঁহি মাৰি হাত বাউল দি ইতিভেনক
শয্যালৈ মাতে ৷ জয়ঢোল বৰকাঁহ জিম পৰে কিন্তু বাহিৰত গোলমাল চলি থাকে ৷]
মণিমুগ্ধ :- ইতিভেন !
তোমাক স্বাগত-সম্ভাষণ জনাইছোঁ ৷ ইমান নিশাৰ অতিথি তুমি ৷ বাটত বোধকৰোঁ তোমাৰ একো
অসুবিধা হোৱা নাই ? লিগিৰী ! যা সোনকালে অতিথিসকলৰ শুশ্ৰষাৰ দিহা কৰগৈ ৷আহাঁ
ইতিভেন ! আসন লোৱাহি ৷ তোমাৰ মোৰ প্ৰতি আগ্ৰহত মই বৰ মুগ্ধ হৈছোঁ ৷ আহাঁ...
ইতিভেন :- মণিমুগ্ধ !
পৰিহাস থোৱা ! মনত ৰাখিবা এতিয়া তুমি মোৰ বন্দী...
মণিমুগ্ধ :- এতিয়াহে নে
? যিদিনাই তোমাৰ সতে মোৰ প্ৰথম সাক্ষাৎ সেই দিনাৰপৰাই মই তোমাৰ চিৰবন্দী ৷ অ’
আকৌ এপাক শিকলি মেৰাই তুমি নি:সন্দহ হবলৈ আহিছা ?
ইতিভেন :- মণিমুগ্ধ !
ধৈৰ্য্যৰ সীমা আছে ৷
মণিমুগ্ধ :- অৱশ্যে..
অৱশ্যে ৷ মোৰ বুজাৰ ভুল হ’ল ৷ প্ৰণয়ত
পৰা সুন্দৰীসকলে মিলনৰ কাৰণে যে ধৈৰ্য্য বেলি ধৰিব নোৱাৰে তাক মই জানো ৷ইতিভেন !
মোৰ সতে মিলন হবলৈ তোমাৰ ইমান হেপাহ ! কিন্তু ইতিভেন ! মই ভাবিছিলোঁ যে সামজিক
ৰীতিমতে বিয়া পতালৈকে তুমি এখন্তেক ধৈৰ্য্য ধৰিব পাৰিবা বুলি...
মণিমুগ্ধ :- মণিমুগ্ধ ! আৰু বেছি কথা নকবা ৷ ফটিকাৰ ৰাগীত
তুমি এতিয়াও যে মোৰ হাতত বন্দী তাক উপলব্ধি কৰিব পৰা নাই আৰু তোমাৰ কথাত সঁচাকৈয়ে
ভোল নেযাওঁ বুলিও নিশ্চয়কৈয়ে জানিবা ৷
মণিমুগ্ধ :- ইতিভেন ! চিৰকালেই মই তোমাৰ বন্দী ৷ তুমিতো
আগেয়ে মোত ভোল যোৱা নাছিলা ৷ মইহে ভোল গৈছিলোঁ ৷ এতিয়াও ভোল গৈয়েই আছোঁ ৷
ইতিভেন :- এতিয়া আৰু
প্ৰণয়ৰ আখৰা কৰা প্ৰয়োজন নেদেখোঁ ৷ মোৰ বন্দীশাললৈ যাবলৈ প্ৰস্তুত হোৱা ৷
মণিমুগ্ধ :- সেই
স্বৰ্গলৈ যাবলৈ মোৰ বাসনা সদায় ৷
ইতিভেন :- ব্যঙ্গ
নকৰিবা ৷
[এনেতে ৰেণথিয়াং মুক্ত অস্ত৩এৰে জাপ মাৰি সোমাই আহি ইতিভেনক থাপ মাৰি ধৰি
পেলায় আৰু ৰেণথিয়াঙৰ পাছত বহুত সৈন্য সোমাই বাকীবোৰৰ সতে যুঁজিবলৈ ধৰে ৷ ইতিভেনৰ
দলত সকলোবোৰ ঘাটি দুৱাৰেদি পাছ হুহকি ওলাই যায় আৰু ৰেণথিয়াঙৰ সৈন্যই সিহঁতক
হেঁচুকি লৈ যায়গৈ ৷কোঠালিটোত থাকিল কেৱল মণিমুগ্ধ আৰু ৰেণথিয়াঙৰ হাতত বন্দী ইতিভেন
৷ ৰেণথিয়াঙে ইতিভেনৰ গাৰপৰা সকলো অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ খুলি লয় আৰু নিজৰ কাষলতিৰ মোনাৰপৰা
এডাল সোণৰ শিকলি উলিয়াই তাৰে এটা হাতত বান্ধি আনটো মূৰ মণিমুগ্ধৰ হাতত দি ৰেণথিয়াং
দুৱাৰমুখলৈ যায় ৷]
ৰেণথিয়াং :- প্ৰভু ৷
দাসৰ দোষ ক্ষমা কৰিব ৷ বন্ধু ভাবেৰে আপোনাৰ ভাবী পত্নী বুলি নগৰৰ দুৱৰীয়ে বাট এৰি
দিলে... সসম্ভ্ৰমে ৷ কিন্তু এওঁলোকে আমাৰ ৰাজ্য আক্ৰমণৰ উদ্দেশ্যেহে আহিছে ৷
মণিমুগ্ধ :- সেইটো মই
ভালকৈ বুজিছোঁ ৷ কিন্তু মোৰ বিনা আদেশত নগৰৰ দুৱাৰ কিয় মুকলি কৰি দিছিল ?
ৰেণথিয়াং :- অতি গুপ্তভাৱে
দুৰ্গ কেনেবাকৈ পাৰ হৈ দুৰ্গৰ দুৱাৰ মুকলি কৰিলে ৷
মণিমুগ্ধ :- গুপ্তভাৱে
? অপদাৰ্থ ! যোৱা দোষীবোৰক উপযুক্ত শাস্তি আৰু আক্ৰমণকাৰী সকলোকে বন্দী আৰু
আকৃমণকাৰীৰ দেশলৈ গৈ সিহঁতৰ গাঁও-ভূঁই, নগৰ-চহৰ সকলো জুই লগাই দাহ কৰা ৷
[ইতিভেন শিয়ঁৰি উঠে ৷]
ৰেনথিয়াং :- প্ৰভু !
তাৰ কাৰণে আপুনি নিশ্চিন্ত হৈ থাকক, আৰু আপোনাৰ প্ৰেয়সী ইতিভেনৰ সৈন্য আৰু দেশৰ
বিষয়া মই সকলো দিহা লগাম ৷
[ৰেণথিয়াং দুৱাৰখন জপাই ওলাই যায় ৷ইতিভেন যাব খোজে ৷ মণিমুগ্ধই উঠি হাতত
বন্ধা সোণৰ শিকলিডালত থাপ মাৰি ধৰি ৰাখে ৷ ইতিভেনে ক্ষব্ধা বাঘিনীৰ দৰে ফোপাবলৈ
ধৰে ৷ ]
মণিমুগ্ধ :- ইতিভেন !
ইয়াৰ অৰ্থ ?
ইতিভেন :- অৰ্থ ?
অৰ্থ এই যে তুমি মোৰ দেশৰ কুমাৰীৰ সতীত্ব হৰণ কৰিছা ৷
মণিমুগ্ধ:- অ’ সেই দেখি
তুমি সতীত্ব ৰক্ষা কৰিবলৈ সৈন্য সামন্তৰে লৰি আহিছা ? হা: হা: হা: !
ইতিভেন :- তুমি
ৰূপালীমক হৰণ কৰি আমাৰ দেশক অপমান কৰিছা ৷ নিৰাশ্ৰয়া অবলাৰ ওপৰত অত্যাচাৰ কৰিছা ৷ মই
দেশৰ মান, জাতিৰ মান ৰাখিবলৈ প্ৰাণ দিবলৈ আহিছোঁ ৷
মণিমুগ্ধ:- মিছা কথা ৷
ইতিভেন :- মিছা কথা ?
মণিমুগ্ধ:- অৱশ্যে মিছা কথা ৷ তুমি আহিছা তোমাৰ ঈৰ্ষাৰ
সন্তুষ্টিৰ বাবে... মোৰ ওপৰত প্ৰতিশোধ লবলৈ ৷
[ৰেংথিয়াং সোমাই আহে ৷]
মণিমুগ্ধ:- বেছ্ কথা ৷ অ’
ৰেণথিয়াং ৷ ইয়াৰপৰা যা, আ...ৰু মোক দে এবাটি ডাঙৰ বাটিৰে চোকা ফটিকা .... আৰু
ইতিভেনক দে এবাটি ফট্ফটীয়া পানী... দে.... আন... আ... ৰু.... শুন ৰেণথিয়াং !
মণিমুগ্ধ:- ৰেণথিয়াং ৷ তহঁতে আৰু নিশাটো কোনেও আহুকাল
নকৰিবি ৷ দুৱাৰত মাত্ৰ লিগিৰী থৈ দিবি... যি বিচাৰোঁ যতনাই দিবলৈ ৷ তাৰ বাহিৰে
সকলো প্ৰমোদ নিস্তব্ধ ৷ বুজিছ ? মাত্ৰ মোৰ খিৰিকী-দুৱাৰৰ তলৰপৰা নিশাৰ নিশাটো আহি
থাকিব লাগিব... মৃদু সঙ্গীতৰ গুঞ্জন-ধ্বনি ! বুজিলি ? দে ফটিকা ৷
ৰেণথিয়াং :- [আচৰিত হৈ ] ৰূকমী সৈন্যই দেখোন নগৰ বেঢ়ি থৈছে ৷
মণিমুগ্ধ:- [চিঞৰি দাবী দি ] মূৰ্খ ! অপদাৰ্থ ! মোৰ ইমান সৈন্য-সামন্ত থাকোঁতেও সেই চিন্তা মোক কৰিবলৈ
দিছ ? যা ! এফালৰপৰা সকলোকে নিৰ্মূল কৰ ৷ ধ্বংস কৰ ৷ অৱশিষ্টক বন্দী কৰ.... ৰূকমীৰ
ৰাজ্য ৰাতিৰ ভিতৰতে পুৰি ভস্ম কৰ ৷ এখনো গাঁও যাতে বাকী নাথাকে ৷ যা, মই
খিৰিকীৰপৰা ৰূকমীৰ কাৰেং দাহ কৰা, জুইৰ ৰঙা, নীলা শিখাবোৰ দেখিব লাগিব ৷
[ৰেণথিয়াং যাব ধৰে]
অ’
আৰু শুন... ৰূপালীমক জীয়াই জীয়াই মোৰ আগত আনি দিব লাগিব, কোনো অঙ্গত ঘূণ নলগাকৈ
... যা ৷
[আ্টাইবোৰ ওলাই যায় ৷ ৰেণথিয়াং ওলাই গৈ দুৱাৰ জপাব খোজোঁতেই ইতিভেন বাঘিনীৰ
দৰে হুজৰি গৈ দুৱাৰত বিচেষ্টা হৈ দুৱাৰত ভুকুৱাবলৈ ধৰে ৷ মণিমুগ্ধই গহীন হৈ
ইতিভেনক বান্ধি থোৱা শিকলিডালত ধৰি একে আজোৰে পেলাই দিয়ে ৷ইতিভেনে ততালিকে উঠি
ফোপাবলৈ ধৰে ৷]
ইতিভেন :- তোমাৰ অভিপ্ৰায় ?
মণিমুগ্ধ:- তোমাক সাৱটি ধৰি খিৰিকীয়েদি তোমাৰ ৰূকমী গাঁও
ধ্বংস কৰা জুইৰ শিখা চোৱা...
ইতিভেন :- তেন্তে সঁচাকৈয়ে.... আমাৰ
গাঁওবোৰ পুৰিব নেকি ?
মণিমুগ্ধ:- নুপুৰি ন’কৈ
সাজিবলৈ মই ইমানবোৰ সৈন্য যাবলৈ কৈছোঁনে ?
ইতিভেন :- কি অধিকাৰত পুৰিবা ?
মণিমুগ্ধ:- যি অধিকাৰত তুমি মোৰ নগৰ অৱৰোধ কৰিছিলা ৷
ইতিভেন :- ৰূপালীমক
কি কৰিলা ?
মণিমুগ্ধ:- ৰূপালীম্ ইয়াৰপৰা পলাই গৈছে ৷আকৌ ধৰি আনি
দিবলৈ কৈছোঁ ৷
ইতিভেন :- কিয় ?
ৰূপালীমক কি কৰিবা ?
মণিমুগ্ধ:- মোৰ কুঁৱৰী....
ইতিভেন :- [শয্যাত
ঠেকেচা খাই বহি] কুঁৱৰী !
তোমাৰ কুঁৱৰী ...
মণিমুগ্ধ:- অৱশ্যে মোৰ ৷
ইতিভেন :- তাইক তোমাৰ
কুঁৱৰী কৰিব নোৱাৰা ৷
মণিমুগ্ধ:- কিয় ?
ইতিভেন :- তাই মান্তি
নহয় ৷
[মণিমুগ্ধই খিলখিলাই হাঁহিবলৈ ধৰে আৰু এঢোক ফটিকা খাই আকৌ হাঁহিবলৈ ধৰে ৷
এনেতে ৰূকমী আৰু প্ৰান্তদেশী সৈন্যবোৰৰ মহাসমৰ হয় ৷বিকট চিঞৰ আৰু কোলাহল হবলৈ ধৰে
৷ইতিভেন উত্তেজিত হয় ৷]
মণিমুগ্ধ:- শুনিছা মোৰ সৈন্যই তোমাৰ ৰূকমী বীৰসকলক কেনেকৈ
দংশি নিব লাগিছে ? আৰু অলপ সময় ৷ তাৰ পিছত সকলো নিতাল মাৰিব ৷নিস্তব্ধতা হলে মই
মোৰ অন্তৰৰ কথা তোমাক কম ভাঙি-পাতি ৷ তেতিয়া বুজিবা মই তোমাক কিমান ভাল পাওঁ ৷
[ইতিভেন খঙত একো নাই হৈ নিজকে বন্ধা সোণৰ শিকলিডালেৰে মণিমুগ্ধক অতৰ্কিতে
বৰ টানকৈ কোব মাৰে ৷ সেই কোব মণিমুগ্ধৰ মূৰত লাগি হো-হোকৈ তেজ ববলৈ ধৰে ৷ মণিমুগ্ধ
শয্যাত বাগৰি পৰি যায় ৷ লাহে লাহে মূৰ্চ্ছা যোৱা যেন হয় ৷ ইতিভেনে থৰ লাগি চকু
টেলেকা কৰি চাই থাকে ৷ তাৰ পিছত মণিমুগ্ধক মূৰ্চ্ছা যোৱা যেন দেখি বিহ্বল হৈ
মণিমুগ্ধৰ বাউসীত ধৰি জোকাৰি লৰালৰিকৈ পানী আনি মূৰত চকুত দিবলৈ ধৰে ৷ বৰ উত্ৰাৱল
আৰু বিচেষ্ট হৈ পৰে ৷ তাৰ পিছত মণিমুগ্ধৰ মূৰটো নিজৰ কোলাৰ ওপৰত তুলি বৰ উদ্বিগ্ন
হৈ মাজে মাজে জোকাৰে ৷ মণিমুগ্ধ সংজ্ঞা উভতি আহে আৰু ইতিভেন বুলি সেহাই মাতে ৷]
ইতিভেন :- মণিমুগ্ধ !
মণিমুগ্ধ ৷ মই আছোঁ তোমাৰ ওচৰতে...
মণিমুগ্ধ:- ইতিভেন ! এঢোক ফটিকা দিয়া ৷
[ইতিভেনে ততাতৈয়াকৈ মুখত ফটিকা অলপ বাকি দিয়ে ৷ ফটিকা খাই মণিমুগ্ধ কিছু
সুস্থ হয় ৷]
মণিমুগ্ধ:- ইতিভেন ! বৰ দুখ দিলা ৷ তুমি বৰ নিষ্ঠুৰা....
তুমি মোক ভাল নোপোৱা ইতিভেন ?
ইতিভেন :- [হুকহুকাই
কান্দিবলৈ ধৰে ] মণিমুগ্ধ ! বৰ ভাল পাওঁ .... বৰ ভাল
পাওঁ ৷ তোমাক বৰ ভাল পাওঁ ৷
[মণিমুগ্ধক সাৱটি ধৰি মূৰত চুমা খাই গালখন মূৰত লগাই কান্দি থাকে ৷]
মণিমুগ্ধ:- ময়ো তোমাক বৰ ভাল পাওঁ ৷
ইতিভেন :- তেন্তে আৰু
তুমি ৰূপালীমকৰ কথা নকবা ৷ তাইক আৰু ইয়ালৈ নানিবা ৷
মণিমুগ্ধ:- কিন্তু ৰূপালীমৰ ৰূপ... ৰূপালীম্ সুন্দৰী....
ইতিভেন :- [মণিমুগ্ধৰ মূৰটো
কোলাৰপৰা নমাই থৈ ] তুমি... তুমি.... তুমি ৰূপালীমক
ইয়ালৈ আনিব নোৱাৰা ৷
মণিমুগ্ধ:- নহয়... ৰূপালীমৰ সৌন্দৰ্য্য উপভোগ কৰিব
নোৱাৰিলে মোৰ জীৱন অসাৰ্থক ৷ তোমাক মই ভাল পাওঁ ৷
ইতিভেন :- তোমাক মই
এইবাৰ ৰূপালীমক লগ পোৱাৰ আগতে শেষ কৰিম ৷
[ইতিভেনে আকৌ সোণৰ শিকলি আগটোৰে মণিমুগ্ধক মাৰিবলৈ উদ্যত হওঁতেই মণিমুগ্ধই
থিতাতে উঠি ইতিভেনৰ হাতত থাপ মাৰি ধৰি দুই হাতেৰে ইতিভেনক চোচোৰাই টানি আনে আৰু
ইতিভেনে হাত-ভৰি এচাৰিবলৈ ধৰে ৷মণিমুগ্ধই কোনো মতেৰে ধৰি ৰাখে ৷]
মণিমুগ্ধ:- লিগিৰী ৷ [লিগিৰী এজনী
সোমাই আহে ৷]
মণিমুগ্ধ:- চন্তৰী দুটা মাত ৷
[লগিৰী ওলাই যায় আৰু চন্তৰী দুটা সোমাই আহে ৷]
মণিমুগ্ধ:- চন্তৰী ! এইক ভালকৈ বান্ধি.... মোৰ বন্দীশালত
থৈ দেগৈ ৷
[চন্তৰী আহি ইতিভেনক ধৰি বাহিৰলৈ উলিয়াই নিব খোজে ৷]
ইতিভেন :- [চিঞৰি কয় ] তোক মই ঘিণ কৰোঁ ৷ঘিণ কৰোঁ ...
মণিমুগ্ধ:- ইতিভেন ! মই তোক ভাল পাওঁ ৷
ইতিভেন :- বৰ্ব্বৰ !
ঘিণ কৰোঁ... মই তোক ঘিণ কৰোঁ ৷
[চন্তৰীয়ে টানি উলিয়াই নিয়ে ৷]
মণিমুগ্ধ:- মই তোমাক ভাল পাওঁ ৷ বৰ ভাল পাওঁ ৷
[তাৰ পিছত মণিমুগ্ধই কোঠাটোৰ মাজতে জলকা লাগি ৰৈ থাকে ৷ লিগিৰীয়ে দুৱাৰখন
জপাই দিয়ে ৷ লাহে লাহে মণিমুগ্ধ আহি এবাটি ফটিকা লৈ খায় ৷ এনেতে দূৰৈত খিৰিকীয়েদি
গাওঁও পোৰা জুইৰ শিখা উজ্জ্বল হৈ জ্বলি উঠে আৰু তলত কোঢ়াল হয় ৷মণিমুগ্ধই ফটিকাৰ
বাটিৰপৰা আৰু এঢোক খায়গৈ ৷ খিৰিকী দুৱাৰত ভৰি বহলকৈ মেলি কঁকালত হাত দি দূৰৰ জুই
চাই ৰৈ এবাৰ পিশাচৰ দৰে হাঁহি কয় ৷]
মণিমুগ্ধ:- [ডাঙৰকৈ কয় ] তিৰোতাৰ ঈৰ্ষাৰ জুইত এটা জাতি জহি যাব লাগিছে ৷ [সাউৎকৈ ঘূৰি ]
হা: হা: হা: !
ঐক্যতান
(সিপিঠিত)
[ইউনিক’ড ৰূপান্তৰ : দিগন্ত শইকীয়া]
No comments:
Post a Comment